«اللـهم قَرِّبْنى فیهِ اِلى مَرضاتِکَ وجَنّبْنى فیهِ مِنْ سَخَطِکَ وَنَقِماتِکَ وَوَفِّقنى فیهِ لِقِرآئِةِ ایـاتِکَ، بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمَ الرّاحِمین.»«خدایا مرا در این روز به رضا و خشنودیت نزدیک ساز و از خشم و غضبت دورساز و برای قرائت آیات قرآنت موفق گردان به حق رحمتت ای مهربانترین مهربانان عالم.»
شرح دعا (1) « اللـهم قَرِّبْنى فیهِ اِلى مَرضاتِکَ»
«خدایا مرا در این روز به رضا و خشنودیت نزدیک ساز»
فوز عظیم
رضای خداوند بالاترین سعادتمندیها در دنیا و آخرت است که آن مخصوص کسانی است که در طول عمر خود از دستورات پروردگار عالمیان سرپیچی ننموده و هیچگاه عملی که رضای خداوند در آن نباشد را انجام نداده باشند ، به طوری که آنان به قضا و قدر الهی راضی بوده و خداوند نیز از آنان راضی می باشد ، چنانچه ذات اقدس پروردگار در قرآن می فرماید:
«رضی الله عنهم و رضوا عنه ذلک الفوزالعظیم»(1)
«خداوند از آنها راضی است و آنها هم از خدا راضی هستند، که این رستگاری بزرگ است.»
پس رضایت خداوند فوز عظیم است که هر انسانی می تواند با عمل به دستورات الهی به آن دست یابد.
تاثیر عمل برای رضای خداوند در استجابت دعا
خیلی از انسان ها در ذهنشان این سوال تداعی می گردد که چرا با این که ما بسیار دعا می کنیم با این حال دعاهای ما مستجاب نمی گردد که با وجود احادیث مختلف و دلایل بسیار ، برای پاسخ این سوال اشاره می نماییم به حدیثی از امام حسن مجتبی (علیه السلام)که فرمودند :
«انا الضامن لمن لم یهجس فی قلبه الا الرضا ان یدعوالله فیستجاب له.»(2)
«من ضمانت می نمایم برای کسی که در قلب او چیزی نگذرد جز رضای (خداوند ی)که خداوند دعای او را مستجاب فرماید.»
که این امر نشان می دهد که اگر انسان ، در هر حال و در هر زمان عملی را که انجام می دهد ،هدفش فقط رضای خداوند باشد هیچ گاه دعای او در پیشگاه خداوند رد نمی گردد و این آیه که در قبل ذکر شد «رضی الله عنهم و رضوا عنه» می تواند مصداق روشنی برای تایید این حدیث باشد ،لذا در این روز از خداوند خواستاریم که ما را به رضایت و خشنودیش نزدیک فرماید یعنی به ما توفیق دهد تا به دستورات او عمل نموده و از گناهان و معاصی او دوری نماییم.
شرح دعا (2)« وجَنّبْنى فیهِ مِنْ سَخَطِکَ وَنَقِماتِکَ»
«و مرا در این روزاز خشم و غضبت دورساز»
رضای خداوند ، پیروزی عظیم
هنگامی که خداوند از بنده خویش راضی باشد ،یقینا آن بنده از خشم و غضب الهی در امان است چرا که رضای خداوند پیروزی عظیم است که در آن هیچ گونه شکستی وجود ندارد و خداوندی که از بنده خویش راضی است ،هیچ گاه بر او غضب نمی نماید ، چنانچه امام حسین علیه السلام در حدیثی چنین فرمودند که :
« مَنْ طَلَبَ رِضَا اللَهِ بِسَخَطِ النَّاسِ كَفَاهُ اللَهُ أُمُورَ النَّاسِ؛ وَ مَنْ طَلَبَ رِضَا النَّاسِ بِسَخَطِ اللَهِ وَكَلَهُ اللَهُ إلَى النَّاسِ؛ وَ السَّلَامُ.»(3)
« هرکس رضایت خداوند را بخواهد هر چند با خشم مردم همراه باشد ، خداوند او را از امور مردم کفایت می کند و هر کس که با به خشم آوردن خداوند دنبال رضایت مردم باشد ، خداوند او را به مردم واگذارد و السلام.»
پس انسان در هر لحظه از عمر خویش فقط باید به دنبال رضایت خداوند باشد تا مرد خشم و غضب الهی قرار نگیرد لذا در این روز از خداوند می خواهیم که ما را از خشم و غضبش دور سازد...
شرح دعا (3)« وَوَفِّقنى فیهِ لِقِرآئِةِ ایـاتِکَ، بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمَ الرّاحِمین.»
« و در اینروز مرابرای قرائت آیات قرآنت موفق گردان به حق رحمتت ای مهربانترین مهربانان عالم.»
سوال رسول خدا صلی الله علیه و آله از امت خوییش در مورد قرآن و اهل بیت علیهم السلام
همانطور که می دانیم قرآن کتاب آسمانی و کلام نورانی پروردگار عالمیان و معجزه جاوید پیامبر خاتم حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله می باشد که تمام خبرهای گذشته و آینده و سرنوشت یکایک افراد در آن آمده است چنانچه در این رابطه حدیثی از حارث الامور نقل شده است که گفت :
«قال علی بن ابی طالب علیه السلام سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله یقول اتانی جبرئیل فقال : یا محمد : سیکون فی امتک فتنه قلت فما المخرج منها ؟فقال : کتاب الله فیه بیان ما قبلکم من خبر و خبر ما بعدکم و حکم ما بینکم»(4)
«حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام فرمود : شنیدم که رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: جبرئیل نزد من آمد و گفت : ای محمد به زودی در میان امت تو فتنه ای پدید خواهد آمد ، و من گفتم : راه نجات از آن چیست ؟ (جبرئیل ) گفت : کتاب خدا که در آن خبرهای قبل و بعد از شما و حکم آنچه که میان شماست ، بیان شده است.»
حال در اینجا سوالی پیش می آید که آیا با وجود این اصل ، که زندگانی عالم بشریت به وجود قرآن و دستوراتش بستگی دارد ، آیا جایز است که بندگان خدا در روز حتی از نظر نمودن براین مصحف شریف نیز دریغ نمایند؟ آیا واقعا این بی انصافی نیست ؟و آیا حدیث شریف پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله «حدیث ثقلین»فراموش نشده است که فرمود : « شما را ترک می کنم در حالی که دو چیز گرانبها را نزد شما به امانت می گذارم ،یکی قرآن و دیگری اهل بیتم ، که این دو هرگز از یکدیگر جدا نمی شوند و هر که به آنها تمسک جوید ، هرگز گمراه نمی گردد »؟!پس ما چگونه ادعای دینداری و مسلمانی داریم ، در صورتی که اگر بر اعمال خویش نظر نماییم ،خواهیم دید که اکثر آن مخالف با دستورات قرآن و سیره عملی اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) است و قصور و کوتاهی ما را در مقابل قرآن و اهل بیت علیهم السلام نشان می دهد ، چنانچه امام باقر علیه السلام در حدیثی چنین فرمودند:
«قال رسول الله صلی الله علیه و آله: أنا أوّلُ وافِدٍ علَى العَزيزِ الجَبّارِ يَومَ القِيامَةِ وكِتابُهُ وأهلُ بَيتي ثُمّ اُمَّتي، ثُمّ أسألُهُم: ما فَعَلتُم بكِتابِ اللَّهِ وبأهلِ بَيتي؟»(5)
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود : من، اولین کسی هستم كه در روز قيامت بر خداى عزيز جبار وارد مىشوم با کتابش و اهل بیتم و سپس امت من وارد شوند . آنگاه من از آنها مىپرسم كه با كتاب خدا و اهل بيتم چه كرديد؟
لذا انسان کمی باید تفکر نموده و در اعمال خویش تجدید نظر نماید و هر روز بر برنامه زندگی اش (قرآن )نظر نماید و از فیوضات آن در دنیا و آخرت مددکار او می باشد ، بهره مند گردد.
فضایل تلاوت قرآن و تاثیرات آن
1-سخن گفتن با خداوند
تلاوت قرآن به خودی خود دارای فضایل و تاثیرات بسیار زیادی است ، زیرا که قرآن یک کتاب معمولی نیست و دست نوشته بشریت نمی باشد، بلکه کلام ذات اقدس پروردگار عالمیان است که از طریق جبرئیل بر قلب مبارک و نازنین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل شده و با گذشت زمان ، بدون هیچ کم و کاستی به دست ما رسیده است ،پس هیچگاه نمی توان گفت که تلاوت قرآ« بی تاثیر خواهد بود ، زیرا هنگامی که قرآن تلاوت می شود ، در آن هنگام است که پروردگار عالمیان با بنده خویش سخن می گوید و راه سعادت و خوشبختی را به او نمایان می سازد و او را از ضلالت و گمراهی نجات می بخشد ، چنانچه رسول اکرم فرمودند :
«اِذا اَحَبَّ اَحَدَکُم اَن یُحَدِّثَ رَبَّهُ فَلیَقرَءِ القُرآنَ »(6)
«هرگاه یکی از شما دوست دارد که با پروردگارش سخن بگوید،پس قرآن بخواند . »
و از فضایل تلاوت قرآن همین بس که ذات اقدس یکتا پروردگار عالمیان و قادر متعال و بی نیاز ابدی با بنده ضعیف و ناچیز خود سخن گفته و او را نصیحت می کند.
2-تلاوت قرآن و فزونی ایمان
حضرت علی (علیه السلام) در این رابطه چنین فرمودند :
«لِقاحُ الایمانِ تَلاوَةُ القُرآنِ»(7)
«بارور شدن ایمان به تلاوت قرآن است.»
3-تلاوت قرآن و جلایافتن دل ها
رسول خدا صلی الله علیه و آله در این رابطه فرمودند :
«ان هذه القلوب تصدَالحَدیدُ،قیلَ یا رسولُ الله فَمَا جَلاؤُها؟قال تلاوه القُرآنِ»(8)
« به راستی که این دل ها زنگ می زند ، عرض شد : ای رسول خدا!جلا و صیقل دهنده دل ها چیست؟ حضرت فرمود: تلاوت قرآن.»
4-قرائت قرآن، کفاره گناهان
از رسول خدا صلی الله علیه وآله روایت است که فرمودند :
«علَيكَ بقِراءةِ القرآنِ؛ فإنّ قِراءتَهُ كَفّارةٌ للذُّنوبِ ، وسَترٌ في النارِ ،وأمانٌ مِن العذابِ»(9)
«بـر تـو بـاد خواندن قرآن؛ زيرا خواندن آن كفّاره گناهان است و پردهاى در برابر آتش و موجب ايمنى از عذاب.»
و در حدیثی دیگر فرمودند :
«يا بُنَيَّ لا تَغْفَل عَنْ قَرائَةِ الْقُرآن، فَأِنَّ القُرآنَ يُحيي الْقَلْبَ و يَنْهي عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ » (10)
«اي فرزندم! از قرائت قرآن غفلت مكن كه قرآن دل را زنده مي‌كند و از فحشاء و نادرست و ستم باز مي‌دارد.»لذا در این روز از خداوند بنا به رحمت و مهربانیش درخواست می نماییم که به ما توفیق اطاعت و فرمانبرداریش را عطا فرماید و ما را به قرائت قرآ«ش همراه با تدبر در آن مشغول سازد.
نکته ها
1-رضایت خداوند بالاترین سعادتمندیها در دنیا و آخرت است که هر انسانی با رعایت تقوای الهی می تواند به آن دست یابد.
2- اگر انسان ، در هر حال و در هر زمان عملی را که انجام می دهد ،هدفش فقط رضای خداوند باشد هیچ گاه دعای او در پیشگاه خداوند رد نمی گردد.
3-هنگامیکه خداوند از بنده خویش راضی باشد ، یقینا آن بنده از خشم و غضب الهی در امان است چرا که رضای خداوند پیروزی عظیم است که در آن هیچگونه شکستی وجود ندارد.
4-قرآن کتابی است آسمانی که تمام خبرهای آینده و گذشته در آن آمده است.
5-فضایل تلاوت قرآن و تاثیرات آن(1-سخن گفتن با خداوند2-تلاوت قرآن و فزونی ایمان3-تلاوت قرآن و جلایافتن دلها4-قرائت قرآن کفاره گناهان).
پی نوشت ها
1-مائده/119.
2-بحارالانوار،ج43،ص351.
3- بحارالانوار،ج78،ص128،ح11.
4-تفسیرعیاشی،ج1،ص3،ح2.
5-اصول کافی،ج4،بخش فضل القرآن ،حدیث2.
6-کنزالعمال،ح2257.
7-غررالحکم،ح7623.
8-کنزالعمال،ح2441.
9-بحارالانوار ،ج92،ص17.
10-کنزالمال،ح2786.